1901 Sully Prudhomme Fransa "Çok nadir bulunan zeka ve duygusallığın kaliteli kombinasyonu, artistik
mükemmelliği ve yüksek idealizmin kanıtları bulunan kendine has şiirsel kompozisyonu nedeniyle"[9]
1902 Theodor Mommsen Alman İmparatorluğu "Sanatsal tarih yazarlığında yaşayan en büyük usta, özellikle A history of Rome adındaki muazzam çalışması özel olarak referans gösterilmiştir"[10]
1903 Bjørnstjerne Bjørnson Norveç "Fikirlerinin tazeliği ve ruhunun nadir bulunan saflığı nedeniyle her daim seçkin olan şiir yazma sanatındaki asil, ihtişamlı ve esnek yazım nedeniyle"[11]
1904 Frédéric Mistral Fransa "Halkının öz tabiatını ve doğal manzarasını içtenlikle yansıttığı şiirlerindeki içten fikirleri ve taze orijinalliği, ve ek olarak, Pronvençal filologu olarak önemli çalışmaları nedeniyle"[12]
José Echegaray İspanya "İspanyol dramasının harika geleneklerini tekrar dirilten, kişisel ve orijinal konularda, çeşitli göz alıcı kompozisyonları nedeniyle"[12]
1905 Henryk Sienkiewicz Polonya "Epik bir yazar olarak seçkin meziyetleri nedeniyle"[13]
1906 Giosuè Carducci İtalya "Sadece derin bilgisi ve eleştirel araştırmaları nedeniyle değil; yaratıcı enerjisi, taze stili, ve lirik gücü ile karakterize şiirsel başyapıtları nedeniyle"[14]
1907 Rudyard Kipling Birleşik Krallık "Bu dünyaca ünlü yazarın eserlerine karakterize; güçlü gözlem, orijinal betimleme yeteneği, taze fikirleri ve olağanüstü anlatı yeteneği nedeniyle"[15]
1908 Rudolf Christoph Eucken Alman İmparatorluğu "İdealist hayat felsefesini yansıtan çalışmalarındaki; gerçeği içtenlikle arayışı, düşüncelerinin içe işleyen gücü, geniş vizyonu, sıcak ve güçlü sunumu için"[16]
1909 Selma Lagerlöf İsveç "Yüksek idealizm, canlı hayal gücü ve manevi algılama yeteneği ile karakterize yazıları için"[17]
1910 Paul Heyse Alman İmparatorluğu "Lirik şiir, tiyatro, roman ve dünyaca ünlü kısa öykü yazarı olarak uzun üretken kariyeri boyunca, yazılarındaki mükemmel sanatkârlık ve okuyucuya nüfuz eden idealizmi için"[18]
1911 Maurice Maeterlinck Belçika "Bazen bir peri hikâyesi görünüşü altında okuyuculara gizemli bir yolda olduklarını hissettiren; geniş hayal gücü ve şiirsel düşleri ile seçkinleşen çok yönlü edebi katkıları ve özellikle tiyatro alanındaki çalışmaları için"[19]
1912 Gerhart Hauptmann Alman İmparatorluğu "Tiyatro dünyasındaki üretken, çeşitli ve sıra dışı üretimleri için"[20]
1913 Rabindranath Tagore Hindistan "Mükemmel yeteneği ile, batı edebiyatının bir parçası olan kendi ingilizce kelimeleriyle ifade ettiği şiirsel görüşü yoluyla son derece hisli, taze ve güzel dizeleri için"[21]
1914 Ödül verilmedi
1915 Romain Rolland Fransa "Edebi eserlerindeki yüksek idealizm ve insanoğlunun değişik yüzlerini sempati ve sevgi ile gerçekçi şekilde betimlediği için"[22]
1916 Verner von Heidenstam İsveç "Edebiyatımızda yeni bir çağ açılmasındaki öncü rolü nedeniyle"[23]
1917 Karl Adolph Gjellerup Danimarka "Yüksek idealizmi ile beslenen çeşitli ve zengin şiirleri için"[24]
Henrik Pontoppidan Danimarka "Günümüz Danimarka'sındaki yaşamı otantik betimlemelerle yansıttığı için"[24]
1918 Ödül verilmedi
1919 Carl Spitteler İsviçre "Özellikle destansı nitelik taşıyan romanı Olympian Spring nedeniyle"[25]
1920 Knut Hamsun Norveç "Markens Grøde (Dünya Nimeti, Toprağın Bereketi veya Toprak Yeşerince) adlı muazzam çalışması nedeniyle"[26]
1921 Anatole France Fransa "Engin insan sempatisi, zarafeti, ve tipik fransız mizacı, soylu stili ile karekterize, zengin edebi başarısı tanınmakta"[27]
1922 Jacinto Benavente İspanya "İspanyol dramasının ünlü geleneğini devam ettiren tarzı nedeniyle"[28]
1923 William Butler Yeats İrlanda "Tüm bir ulusun ruhunu yüksek artistik yazım tarzı ile ifade ettiği, daimi ilham dolu şiir yazma sanatı için"[29]
1924 Władysław Reymont Polonya "Büyük milli destanı, "Chłopi" (Köylüler) nedeniyle"[30]
1925 George Bernard Shaw Birleşik Krallık "Sıklıkla şiirsel bir güzellikle sunduğu hiciv içiren; idealizm ve insaniyet ile karakterize çalışmaları için"[31]
1926 Grazia Deledda İtalya "Derinlikle ve sempatiyle değindiği genel insani sorunları ve memleketindeki yaşamı tüm netliğiyle ele alan idealist yazıları için"[32]
1927 Henri Bergson Fransa "Başarılı yeteneği ile sunduğu, zengin ve zinde fikirleri nedeniyle"[33]
1928 Sigrid Undset Norveç "Esasen, Orta Çağ kuzey ülkelerindeki yaşamı güçlü şekilde tasvir ettiği için"[34]
1929 Thomas Mann Almanya "Başlıca, çağdaş edebi çalışmaların klasiklerinden biri olarak tanınan, fevkalade romanı Buddenbrooks nedeniyle"[35]
1930 Sinclair Lewis Amerika Birleşik Devletleri "Akıl ve mizah ile, yeni karakter tiplemeleri yaratmadaki kabiliyeti ve betimleme sanatının canlı ve kuvvetli olması nedeniyle"[36]
1931 Erik Axel Karlfeldt İsveç "Erik Axel Karlfeldt'ın şiirselliği nedeniyle"[37]
1932 John Galsworthy Birleşik Krallık "En üst düzeyi "The Forsyte Saga" eserinde görülen, seçkin anlatı sanatı nedeniyle"[38]
1933 Ivan Bunin Fransa "Nesir yazımında klasik Rus geleneklerini taşıyan düzgün sanat becerisi nedeniyle"[39]
1934 Luigi Pirandello İtalya "Drama ve betimleme sanatında cesur ve hünerli yazımı için"[40]
1935 Ödül verilmedi
1936 Eugene O'Neill Amerika Birleşik Devletleri "Orijinal trajedi konsepti ile şekillenen, dramatik çalışmalarındaki güç, dürüstlük ve derin duygular nedeniyle"[41]
1937 Roger Martin du Gard Fransa "Çağdaş yaşamının bazı önemli yönlerini ve insani çelişleri gerçekçi ve aynı zamanda yüksek sanatsal gücü ile betimlediği eseri Les Thibault nedeniyle"[42]
1938 Pearl S. Buck Amerika Birleşik Devletleri "Çin'deki köy yaşamını zengin ve gerçekçi anlatımı ve biyografik şahaseri nedeniyle"[43]
1939 Frans Eemil Sillanpää Finlandiya "Memleketinin köylüsünü derin anlayışı ve onların doğayla ilişkileri ve hayat tarzlarını zarif bir dille tasvir ettiği için"[44]
1940 Ödül verilmedi
1941 Ödül verilmedi
1942 Ödül verilmedi
1943 Ödül verilmedi
1944 Johannes Vilhelm Jensen Danimarka "Cesur, yeni yaratıcı stil ve geniş entelektüel merak alanının bir arada olduğu; verimli ve güçlü nadir şiirsel hayal gücü nedeniyle"[45]
1945 Gabriela Mistral Şili "Tüm Latin Amerika dünyasının idealist amaçları için adını bir sembol haline getirdiği, güçlü duygulardan ilham alan lirik şiirleri için"[46]
1946 Hermann Hesse İsviçre "Yazılarındaki geleneksel insanlık idealleri ve stilinin yüksek kalitesi örneklerinde olduğu gibi, cesaret ve anlayış ile büyüyen ilham veren yazıları için"[47]
1947 André Gide Fransa "Korkusuz bir hakikat sevdası ve keskin psikolojik anlayışı ile sunduğu insan sorunları ve durumları hakkındaki, kapsamlı ve sanatsal olarak kaydadeğer yazıları için"[48]
1948 T. S. Eliot Birleşik Krallık "Günümüz şiiri için öncü ve seçkin katkıları için"[49]
1949 William Faulkner Amerika Birleşik Devletleri "Modern Amerikan romancılığı için sanatsal ve güçlü eşsiz katkıları için"[50]
1950 Bertrand Russell Birleşik Krallık "İnsanlık idealleri ve özgür düşünce konularında, çeşitli ve kaydadeğer yazıları için"[51]
1951 Pär Lagerkvist İsveç "Şiirlerinde insanlığın sonsuz sorularına cevap bulmaya çalıştığı, fikirlerinin bağımsız ve artistik canlılığı için"[52]
1952 François Mauriac Fransa "İnsan yaşamının dramını işleyen romanlarındaki, derin bir manevi anlayışı ve sanatsal yoğunluğu için"[53]
1953 Winston Churchill Birleşik Krallık "Tarihi ve biyografik açıklamalarının ustalığı kadar, yüce insani değerleri savunurkenki parlak hatipliği için"[54]
1954 Ernest Hemingway Amerika Birleşik Devletleri "En son The Old Man and the Sea adlı eseri ile gösterdiği anlatı sanatındaki ustalığı; ve çağdaş stil üzerindeki etkisi için"[55]
1955 Halldór Laxness İzlanda "İzlanda'nın büyük anlatı sanatını yeniden canlandırdığı, canlı epik gücü için"[56]
1956 Juan Ramón Jiménez İspanya "İspanyolca'da artistik saflığın ve yüksek maneviyatın bir örneği meydana getirdiği, lirik şiirleri için"[57]
1957 Albert Camus Fransa "İnsan vicdanının sorularını akıllı bir ağırbaşlılıkla aydınlattığı, önemli ebedi üretimleri için"[58]
1958 Boris Pasternak Sovyetler Birliği "Hem çağdaş lirik şiir hem de büyük Rus epik geleneği alanlarındaki önemli başarıları için"[59]
1959 Salvatore Quasimodo İtalya "Çağımızın trajik hayat hikâyelerini klasik ateşli ifadeleri ile anlattığı, lirik şiirleri için"[60]
1960 Saint-John Perse Fransa "Çağımızın koşullarını düşsel bir üslupla yansıttığı şiirlerinin, akılda süzülen üslubu ve görüntüleri andıran betimlemeleri için"[61]
1961 Ivo Andrić Yugoslavya "Takip ettiği konuları ve ülkesinin tarihinden seçtiği insan yazgılarını anlattığı yazılarının, güçlü destansı dili için"[62]
1962 John Steinbeck Amerika Birleşik Devletleri "Sempatik mizahın ve sosyal keskin algının kombinasyonu, gerçekçi ve yaratıcı yazıları için"[63]
1963 Giorgos Seferis Yunanistan "Helenistik dünya kültüründen esinlendiği, seçkin lirik yazıları için"[64]
1964 Jean-Paul Sartre Fransa "Zengin fikirlerle ve gerçeği arayış ve özgürlük ruhu ile dolu, geniş kapsamlı etki gösteren eserleri için"[65]
1965 Mikhail Sholokhov Sovyetler Birliği "Rus halkının hayatında tarihi bir dönemi anlattığı Tales of the Don adlı eserindeki, sanatsal gücü ve bütünlüğü için"[66]
1966 Shmuel Yosef Agnon İsrail "Yahudi halkının yaşamını tema alan, son derece karakteristik anlatı sanatı için"[67]
Leonie Nelly Sachs İsveç "İsrail'in kaderini kuvvetli bir etki bırakarak sunan, fevkalade dramatik ve lirik yazıları için"[68]
1967 Miguel Ángel Asturias Guatemala "Latin Amerika Kızılderililerinin gelenek ve göreneklerini derinlemesine anlattığı, başarılı canlı edebi eserleri için"[69]
1968 Yasunari Kawabata Japonya "Son derecede duyarlı bir şekilde tarif ettiği Japon aklının temelini, usta bir anlatı sanatıyla sunduğu için"[70]
1969 Samuel Beckett İrlanda "Modern insanın yokluğunda ona yükseliş kazandırdığı - roman ve tiyatro oyunlarına yeni bir şekil veren - yazıları için"[71]
1970 Aleksandr Solzhenitsyn Sovyetler Birliği "Rus edebiyatının zaruri geleneklerini takip ettiği, etik gücü yüksek çalışmaları için"[72]
1971 Pablo Neruda Şili "Bir kıtanın kaderini ve hayallerini canlandıran şiirleri için"[73]
1972 Heinrich Böll Batı Almanya "Onun zamanındaki geniş bakış açısı ve hassas bir beceriyle karakterize Alman edebiyatının yenilenmesine katkıda bulunan yazıları için"[74]
1973 Patrick White Avustralya "Edebiyata yeni bir alan katan, epik ve psikolojik anlatı sanatı için"[75]
1974 Eyvind Johnson İsveç "Çağlarca ve farklı yerler boyunca ileri görüşlü, özgürlüğün teminine katkıda bulunan anlatı sanatı için"[76]
Harry Martinson İsveç "Evreni yansıtan ve ayrıntıyı yakalayan yazıları için"[77]
1975 Eugenio Montale İtalya "Herhangi bir yanılsama olmaksızın hayata genel bir bakışın izini taşıyan insani değerleri büyük bir sanatsal duyarlılık ile sunduğu, kişilikli şiirleri için"[78]
1976 Saul Bellow Amerika Birleşik Devletleri "İnsanlık anlayışı ve çağdaş kültürün incelikli analizinin bir arada bulunduğu çalışmaları için"[79]
1977 Vicente Aleixandre İspanya "Evrende ve günümüz toplumunda insanların durumunu anlatan, aynı zamanda savaşlar arasında İspanyol şiirinin geleneklerini büyük yenilikler getiren yaratıcı şiirleri için"[80]
1978 Isaac Bashevis Singer Amerika Birleşik Devletleri "Polonyalı-Yahudi kültürünün geleneksel kökleriyle, hayat için evrensel insani koşulları belirtiği tutkulu anlatı sanatı için"[81]
1979 Odysseas Elytis Yunanistan "Yunan geleneklerinin arkaplanına karşı, entellektüel akıl ve duygusal güç ile betimlenen modern insanın özgürlük ve yaratıcılık için mücadelesini anlattığı şiirleri için"[82]
1980 Czesław Miłosz Polonya
Amerika Birleşik Devletleri "Ciddi ihtilafların dünyasındaki insanlığın maruz kaldığı durumu, uzlaşmaz akıl sesleriyle gösterdiği için"[83]
1981 Elias Canetti Birleşik Krallık "Sanatsal gücün ve düşüncelerin zenginliği, ve geniş bakış açısıyla karakterize yazıları için"[84]
1982 Gabriel García Márquez Kolombiya "Fantastik ve gerçekçi yazımın bir arada bulunduğu hayal gücünün zengin dünyasından oluşmuş, bir kıtanın hayatı ve ihtilaflarını yansıtan, romanları ve kısa öyküleri için"[85]
1983 William Golding Birleşik Krallık "Günümüz dünyası insanının durumunu aydınlatan; yazılarının çeşitliliği, gerçekçi anlatı sanatının açıklığı ve hayali yazılarının evrenselliği ile karakterize romanları için"[86]
1984 Jaroslav Seifert Çekoslovakya "Boyun eğmez ruhunun imgesinin özgürlüğünün ve kişilerinin çok yönlü olmasını sağlayan zengin yaratıcılığı, ve tazelikle donatılmış şiirleri için"[87]
1985 Claude Simon Fransa "İnsan durumunu tarif ettiği vakit, derin bir bilinç ile bir şairin ve bir ressamın yaratıcılığının bir arada bulunduğu romanları için"[88]
1986 Wole Soyinka Nijerya "Geniş bir kültürel bakış açısı ve şairane bir sezi üslubu ile sunduğu hayatının tiyatrosu için"[89]
1987 Joseph Brodsky Amerika Birleşik Devletleri "Düşüncelerinin açıklığı ve şiirsel bir yoğunluk ile doldurulmuş, kapsamlı yazarlığı için"[90]
1988 Necib Mahfuz Mısır "Tüm insanlık için geçerli bir Arap anlatı sanatı oluşturduğu, nüanstan zengin - işte akılcı bir gerçekçilik, işte belirsizliği andıran - eserleri için"[91]
1989 Camilo José Cela İspanya "Şefkatli bir tarzda, insanların zayıflığını zorlayıcı bir vizyon ile sunduğu, zengin ve yoğun nesirleri için"[92]
1990 Octavio Paz Meksika "Duyusal anlayışı ve insancıl yönü ile karakterize, geniş ufuklu tutkulu yazıları için"[93]
1991 Nadine Gordimer Güney Afrika "Alfred Nobel'in deyişiyle insanlığa büyük yarar sağlayan; görkemli epik yazıları için"[94]
1992 Derek Walcott Saint Lucia "Tarihi bir vizyona sahip, çok kültürlülük vaadi içeren, fevkalade parlak şiirsel eserleri için"[95]
1993 Toni Morrison Amerika Birleşik Devletleri "Amerikan gerçeğinin önemli bir yönüne hayat veren, şiirsel ifadeler ve hayal gücü ile karakterize romanları için"[96]
1994 Kenzaburo Oe Japonya "Günümüz insanlığının kötü durumunu kaygılı resmiyle yoğunlaşan; efsane ve gerçeğin karışımından oluşan, şiirsel gücüyle yarattığı hayal dünyası için"[97]
1995 Seamus Heaney İrlanda "Hergün olan mucizeler ve yaşayan geçmişle yükselttiği, çalışmalarının lirik güzelliği ve etik derinliği için"[98]
1996 Wisława Szymborska Polonya "Tarihi ve biyololojik bağlamda insan gerçeğinin tüm kısımlarına ışık tutan, ironik bir hassasiyete sahip şiirleri için"[99]
1997 Dario Fo İtalya "Çiğnenen hassasiyetine tutunan ve acı veren bir itibara sahip Orta Çağın soytarılarına öykündüğü yazılarına"[100]
1998 José Saramago Portekiz "Bizim, aldatıcı gerçekliği sürekli olarak bir kez daha kavrayabilmemizi sağlayan; hayal gücü, merhamet ve ironi ile oluşturduğu kıssaları (parable) için"[101]
1999 Günter Grass Almanya "Tarihin unutulmaz yüzlerini resmettiği, şen kara öyküleri için"[102]
2000 Gao Xingjian Fransa "Çin roman ve tiyatrosuna yeni yollar açan, keskin bir anlayış ve dilsel yaratıcılığa sahip, evrensel geçerliliği olan eserleri için"[103]
2001 Vidiadhar Surajprasad Naipaul Birleşik Krallık "Bize bastırılmış tarihin varlığını göstermeye çalıştığı eserlerinin, dürüst araştırma ve her iki tarafa eşit mesafeli anlatıya sahip olduğu için"[104]
2002 Imre Kertész Macaristan "Tarihin barbar keyfiliğine karşı bireyin kırılgan deneyimini anlattığı için"[105]
2003 John Maxwell Coetzee Güney Afrika "Analitik zeka ve verimli diyaloglarla yabancılaşmayı anlattığı için"[106]
2004 Elfriede Jelinek Avusturya "Romanlarındaki seslerin müzikal ahengi ve oyunlarındaki sıra dışı dilsel coşkunlukla toplumun klişelerinin saçmalığını gözler önüne sermesindeki ustalık için"[107]
2005 Harold Pinter Birleşik Krallık "Günlük keşmekeş içindeki uçurumları gözler önüne seren ve zulmün kapalı odalarını açılmaya zorlayan bir yazar"[108]
2006 Orhan Pamuk Türkiye "Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken, kültürlerin birbirleriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulduğu için"[109]
2007 Doris Lessing Birleşik Krallık "Parçalanmış bir uygarlığı şüphecilik, tutku ve hayal gücüyle ele alan kadın hareketini destansı bir dille anlattığı için"[110]
2008 J. M. G. Le Clézio Fransa
Mauritius "Mevcut medeniyet altında ve ötesinde insanlığın kaşifi, duygusal coşkunun ve şiirsel maceranın, yeni ayrılıkların yazarlığıyla"[111]
2009 Herta Müller Almanya "Şiirin yoğunluğu ve nesirin samimiyeti ile, yoksulların dünyasını tasviriyle"[112]
2010 Mario Vargas Llosa Peru
İspanya "kişisel direniş, başkaldırı ve yenilginin keskin resmini ve güç yapılarının şemasını çizdiği için"[113
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder