I.AHMED DÖNEMİ

I. AHMET DÖNEMİ ( 1603 – 1617 )
 
 III.Mehmet’in ölümü üzerine I. Ahmet ondört yaşında Osmanlı tahtına çıktı.I. Ahmet ,kardeş katline son vererek “Ekber” ve “ Erşed” (hanedan üyelerinin yaşça en büyük ve en olgunun başa geçmesi) geleneğini getirdi.Bundan sonra şehzadeler,sancağa gönderilmeyip sarayda yaşadılar ve tahta geçme sıralarını beklediler.Bu durum şehzadelerin devlet yönetiminde bilgi ve tecrübe kazanmalarını engelledi.Sarayda öldürülme kaygısı yaşadıklarından ruh sağlıkları bozuldu.Bu da devlet hayatını olumsuz etkiledi.
    I. Ahmet dönemi Avusturya ve İran savaşları,Celali İsyanları olaylarla hareketli geçen bir dönem oldu.
    Osmanlı – İran Savaşları (1603-1611) :
    I. Ahmet döneminde Ferhat Paşa antlaşmasının getirdiği barış ortamı bozuldu.Bunda İran’ın Osmanlı-Avusturya savaşları ve Celali İsyanlarının oluşturduğu karışıklık ortamından yararlanmak,ayrıca Ferhat Paşa antlaşmasıyla kaybettiği yerleri geri almak istemesinin rolü vardır.
    İran Şahı Abbas’ın saldırıları sonrasında Azerbaycan ve Kafkasya kaybedildi.Savaşlar 1611 yılında Nasuh Paşa Antlaşmasının imzalanmasıyla son buldu.
    Antlaşmaya göre :
•   Ferhat Paşa Antlaşmasıyla daha önce Osmanlılar tarafından alınan topraklar İran’a geri verildi.
•   İran,Osmanlı Devletine yılda iki yüz deve yükü ipek vermeyi kabul etti.
    Antlaşmadan sonra İran’ın vaat ettiği ipeği göndermemesi,Osmanlı-İran savaşlarının yeniden başlamasına yol açtı.Savaşlar devam ederken I. Ahmet öldü(1617).
     Osmanlı – Avusturya Savaşları :
     I. Ahmet tahta çıktığında Avusturya savaşları devam ediyordu.1605 yılında Estergon ve Vişegrad kalelerinin Avusturya’dan alınmasıyla Eflak,Boğdan ve Erdel beyleri yeniden Osmanlı egemenliğini tanımak zorunda kaldılar.Erdel Beyi Bokça ,Macaristan krallığına atandı.Yalnız kalan Avusturya Osmanlı Devletinden barış istemek zorunda kaldı.Doğuda İran savaşları, Anadolu’da ise Celali İsyanları devam etmekteydi.Bu nedenle Avusturya’nın teklifi kabul edildi.Taraflar arasında Zitvatoruk Antlaşması yapıldı (1606 ).
     Antlaşmaya göre :
•   Eğri ,Estergon ve Kanije kaleleri Osmanlıda kaldı.
•   Avusturya’nın her yıl ödediği vergi kaldırıldı.
•   Avusturya savaş tazminatı ödemeyi kabul etti.
•   Avusturya Arşidükü Roma-Germen İmparatoru olarak tanındı ve protokol bakımından Osmanlı padişahına denk sayıldı.
    Sonuç :
    Bu antlaşma ile Osmanlı’nın Orta Avrupa’daki siyasi üstünlüğü ve Avusturya üzerindeki yaptırım gücü sona erdi.
    Celali İsyanları :
    Osmanlı Devleti batıda Avusturya,doğuda İran’la savaşırken Anadolu’da da Celali İsyanlarıyla uğraşmak zorunda kaldı.I.Ahmet’in sadrazamı Kuyucu Murat Paşa,aldığı sert önlemler ile bu isyanları bastırarak devlet otoritesini yeniden sağladı.Ancak ayaklanmaların gerçek nedenleri üzerinde durulmadığı için daha sonraki dönemlerde yeniden görüldü.