kurtuluş savaşı genelge ve kongreler

Kurtuluş Savaşı Genelgeler ve Kongreler

HAVZA BİLDİRİSİ (Genelgesi)

• Mustafa Kemal, İzmir’in işgalini Anadolu’ya duyurmak ve milli bilincin uyanmasını sağlamak için bir genelge yayımladı.
• İşgallere karşı protesto mitingleri yapılacak
• İt. Dev. Ve İstanbul hükümetine işgalleri kınayan telgraflar çekilecek.

Önemi:
- Milli direniş bilinci ilk defa uyandırıldı.
- Mustafa Kemal İstanbul’a çağırıldı. Mustafa Kemal, Amasya’ya hareket etti.


AMASYA GENELGESİ

• Vatan’ın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Gerekçe)
• İstanbul hükümeti üzerine düşen görev sorumlulukları yerine getirememektedir. (İstanbul’a tepki)
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır. (Yöntem-Milli Egemenlik)
• Sivas’ta milli bir kongre düzenlenecektir. (Her bölge üç delege gönderecek)
• Askeri birlikler ve milli güçler dağıtılmayacaktır.
• Her türlü denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır. (Bir meclisin gerekliliği)

Önemi:
- Kurtuluş savaşının gerekçesi, metodu, amacı açıklanmıştır.
- Kurtuluş savaşı resmen ilanıdır.(ihtilal beyannamesidir. )
- Milli egemenlik yolunda ilk adım
- Mustafa Kemal İstanbul’a çağırıldı. 7-8 Temmuz 1919’da Mustafa Kemal görev ve askerlikten istifa etti.

ERZURUM KONGRESİ

Bölgesel amaçlı toplandı, alınan kararlar sayesinde milli bir kongre oldu.

• Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, bölünemez.
• Geçici bir hükümet kurulacak ve bu hükümetin milli bir kongre toplaması gereklidir.
• Manda ve Himaye kabul edilemez. (İlk kez tam bağımsızlık hedeflendi)
• Milli iradeyi hakim, Kuvva-i Milliye yi etkin kılmak esastır.
• Azınlıklara ayrıcalık verilemez. Mebusan Meclisinin toplanmasına çalışılacaktır.

Kongre sonunda Temsil Heyeti seçildi. Başkan Mustafa Kemal oldu.

Önemi:
- İlk kez milli sınırlar ve milli devletten bahsedildi.
- İlk kez savaşmaktan bahsedildi.
- Kapitülasyonlara karşı çıkıldı.


BALIKESİR-ALAŞEHİR KONGRELERİ

• Bölgesel niteliktedir.
• Yunanlılara karşı silahlı direnişte ve Batı cephesinin kurulmasında etkili oldu.

SİVAS KONGRESİ
Amasya ve Erzurum kararlarını uygulamak için toplandı.
İstanbul hükümeti ve işgalciler, kongrenin toplanmasını engellemeye çalışmışlardır.

Elazığ Valisi Ali Galip, kongreyi basmak ve M.Kemal’i tutuklamak için görevlendirildi.

• Manda ve Himaye kesinlikle reddedildi.
• Bütün yararlı cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı ile birleştirildi. (Yürütme yetkisi Temsil Heyetine verilmiştir)
• Temsil Heyeti genişletildi. Yetkileri arttırıldı.
• “İrade-i Milliye” adıyla bir gazete çıkarıldı.

Önemi:
Her yönüyle milli bir kongredir.
Bağımsızlık yolunda atılan en önemli adımdır.
M.Kemal, İstanbul hükümeti ile bütün bağlarını kesti. Damat Ferit paşa istifa etti. Ali Rıza Paşa geldi.
Batı Cephesi oluşturuldu. (Komutan Ali Fuat Paşa oldu – Temsil Heyetinin ilk defa yürütme yetkisini kullanmasıdır)

AMASYA GÖRÜŞMELERİ
Ali Rıza Paşa’nın teklifi ile gerçekleşti.
Bahriye Nazırı Salih Paşa ile M.Kemal arasında bir protokol yapıldı.
İstanbul hükümeti Sivas Kongresi kararlarını kabul edecek.
Milletvekili seçimleri serbestçe yapılacak.turkeyarena.com
Temsil Heyeti’nin görüşleri alınmadan barış yapılmayacak.

Not: Böylece İstanbul Hükümeti, milli mücadeleyi ve AveRMHC’ni hukuken kabul etti.

Son Osmanlı Mebusan Meclisi:
Mebuslar Meclisi’nin açılması ile seçimler yapıldı. M.Kemal Erzurum milletvekili oldu.
Mecliste, Felah-ı Vatan grubu oluştu.
Misak-ı Milli kararları kabul edildi. (28 Ocak 1920).

MİSAK-I MİLLİ:
Mondros imzalandığı andaki topraklar bir bütündür bölünemez. Batı Trakya, Kars, Ardahan ve Artvin’de Plebisit (halk oylaması-referandum) yapılacak.
Kapitülasyonlar kabul edilemez.
Azınlıklara, dışarıdaki Türkler kadar hak verilecektir.
- Milli mücadelenin programı niteliğindedir.
- Türk yurdunun sınırları çizildi.
- 16 Mart 1920’de Meclis kapatıldı.
- TBMM’nin kurulması için harekete geçildi.