EDEBİYAT Deneme sınavı-1

Yoksul bir yaşam sürmüş, doğru dürüst okula gidememiş, kendi kendini yetiştirmiş bir sanatçımızdır. Edebiyat, fel¬sefe, psikoloji, sosyoloji, tıp, tarih, hukuk... alanlarında çok geniş bir kültüre sahiptir. Yaşamını yazdıklarıyla ka¬zanan sanatçı, para kaygısıyla yazdığı eserlerde "Server Bedii" takma adını kullanmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden han¬gisidir?
A)   Tarık Buğra
B)   Kemal Tahir
C)   Orhan Kemal
D)   Reşat Nuri Güntekin
E)   Peyami Safa



Toplumsal gerçekçi şairler kuşağının en önemli temsilcisidir, insanların yaşamlarını öykünmesiz ve gösterişsiz bir dille yansıtır. Toplumcu şiirleriyle isim yaptıktan sonra mizah yazarlığına geçmiş, "Hababam Sınıfı" adlı eseriyle ün kazanmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han¬gisidir?
A)   Kemal Bilbaşar
B)   Cahit Külebi
C)   Rıfat İlgaz
D)   Ceyhun Atıf Kansu
E)  Kemal Tahir



İlk şöhretini "Kirpi" imzasıyla yazdığı iğneleyici eleştiri ya¬zılarıyla yapmıştır. Yine bu yazıları yüzünden Anadolu'nun çeşitli illerine sürgüne gönderilmiştir. Böylece Anadolu in¬sanını yakından tanımıştır. "Memleket Hikâyeleri, Gurbet Hikâyeleri, Sürgün, Kirpi'nin Dedikleri" gibi eserler ver¬miştir.
Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisi¬dir?
A) Falih Rıfkı Atay   B) Refik Halit Karay
C) Suut Kemal Yetkin   D) Peyami Safa
E) Ahmet Rasim



Sanat hayatına Fecr-i Ati'de başlayan   bu topluluğun dağılmasıyla Milli edebiyata katılmış; öykü, roman, hikâye, deneme, makale, oyun, monografi, anı, mensur şiir tü¬ründe eserler vermiştir. Önemli romanlarından biri olan ……………………….Tanzimat'la başlayan yanlış Batılılaşmanın toplum¬daki etkisi ve üç kuşakta meydana getirdiği çatışmayı an¬latır.
Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi ge¬tirilmelidir?
A)   Peyami Safa - Fatih-Harbiye
B)   Reşat Nuri Güntekin - Çalıkuşu
C)   Halide Edip Adıvar- Sinekli Bakkal
D)   Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Kiralık Konak
E)  Halikarnas Balıkçısı - Ötelerin Çocuğu


İnsan doğasına, akla ve sağduyuya önem veren bu sa¬natçılar, konularını Eski Yunan ve Latin edebiyatının baş¬yapıtlarından seçmiş; tanrıların ve idealize edilmiş soylu tiplerin yaşamını, kurallara sıkı sıkıya bağlı bir dil, açık ve yalın bir üslupla anlatmışlardır.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun ola¬rak eser veren sanatçılar ve temsilcisi oldukları akım birlikte verilmiştir?
A)   Racine, Corneille, Moliere; klasisizm
B)   La Fontaine, Victor Hugo, Voltaire; romantizm
C)   A. Dumas Pere, Balzac, G. Flaubert; realizm
D)   Racine, Corneille, Voltaire; parnasizm
E)   Voltaire, G. Flaubert, Balzac; romantizm

Edebiyat akımlarıyla ilgili aşağıdaki yargılardan han¬gisi yanlıştır?
A)   Kiasisizm; duyguya, coşkuya ve sanatsal anlatıma geniş yer veren romantizme bir tepkidir.
B)   Natüralizm, deney ilkesini edebiyata getiren ve realiz¬min ileri bir aşaması olarak değerlendirilen edebiyat akımıdır.
C)   Romantizmde duygu, coşku ve hayal önem kazanmış, "toplum için sanat" anlayışı etkili olmuştur.
D)   Parnasizm, realizmin şiire yansımış biçimi olarak "şi¬irde gerçekçilik" anlayışını savunmaktadır.
E)   Sembolizm, dış dünyadan edinilen izlenimleri sembol¬lerle anlatan ve parnasizme tepki olarak ortaya çıkan bir akımdır.


Edebiyatımızın modernleşmesi yolunda büyük çaba har¬camıştır. Gerek içerik gerek biçim yönünden Tanzimat şii¬rini yenileştirmiştir. Romantizmin etkisiyle yazdığı şiirlerinde coşkun bir lirizm vardır. Tiyatro eserleri de yaz¬masına karşın, dönemin koşulları gereği bunlar daha çok okunmak içindir, ilk pastoral şiir olan "Sahra" ve modern bir mersiye olan "Makber" önemli şiirlerindendir.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)   Abdülhak Hamit Tarhan
B)   Ahmet Hamdi Tanpınar
C)   Recaizade Mahmut Ekrem
D)   Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Cenap Sahabettin


Benden selam olsun Bolu Beyi'ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar şada verip seslenmelidir
Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik taşır?
A) Dramatik                    B) Didaktik   C) Pastoral
D) Epik                             E) Satirik



I.   Mehmet Akif Ersoy
II.   Hüseyin Rahmi Gürpınar
III. Yahya Kemâl Beyatlı
Aşağıdakilerden hangisi, bu sanatçıların her üçü için de söylenebilir?
A)   Aynı akımdan etkilendikleri
B)   Aynı türde yapıtlar verdikleri
C)   Herhangi bir edebiyat topluluğunda yer almadıkları
D)   "Sanat toplum içindir." görüşünü benimsedikleri
E)   Aynı konuları işledikleri



Cumhuriyet döneminde deneme ve eleştirileriyle tanındı. Türkçenin özleşmesi için çalıştı. Genç şair ve yazarları sanat dünyasına kazandırdı. "Günlerin Getirdiği, Kara¬lama Defteri" gibi eserlerinde devrik cümleyi, Türkçenin anlatım olanaklarını zorlamadan, ustaca kullandı.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han¬gisidir?
A)   Suut Kemal Yetkin
B)   Fethi Naci
C)   Nurullah Ataç
D)   Ahmet Kutsi Tecer
E)   Cevdet Kudret

I.   Bu akımın temelleri Ömer Seyfettin'in Genç Kalemler dergisinde çıkan yazılarıyla atılmıştır. (Milli Edebiyatçı¬lar)
II.   II. Meşrutiyet'in ilanından sonra bir araya gelerek, göz¬den düşen edebiyatın gelişmesine hizmet edecekle¬rini açıkladılar. (Fecr-i Aticiler)

III.   "Sanat için sanat" anlayışını benimseyip Batı'yı örnek alarak yeni nazım biçimleriyle şiirler yazdılar. (Servet-i Fünuncular)
IV.   I. kuşak daha çok toplumsal konularda yazarken, II. kuşak bireysel ve felsefi konulara yöneldi. (Tanzimat¬çılar)
V.   Yayınladıkları "Yeni Lisan" adlı makale onların yazıla¬rında kullandıkları dilin özelliklerini bildiriyordu. (Yedi Meşaleciler)
Yukarıdakilerden hangisi, ayraç içinde belirtilen top¬lulukla ilgili bir bilgi değildir?

A) I.            B) II.           C) III.          D) IV.        E) V

Osmanlının yetiştirdiği en büyük bilirnadamlarındandır. Tarih, coğrafya, bibliyografya, biyografi alanlarında önemli eserler vermiştir. On dört bin beş yüz eseri tanıt¬tığı önemli bir kaynak eserdir. Latince, Almanca ve İngilizce'ye çevrilen bu eser, Avrupalı bilimadamlarının takdirini kazanmış önemli bir kültür ürünümüzdür.
Bu parçadaki boş yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)   Sinan Paşa - Tazarrunâme
B)   Ali Şir Nevai - Muhakemetü'l Lügateyn
C)   Evliya Çelebi - Seyahatname
D)   Kâtip Çelebi - Keşfü'z Zünun
E)  Naimâ - Osmanlı Tarihi


Gerek sağlam roman tekniğinin öncülüğü gerekse realiz¬min ilk olgun ürünlerini vermesi bakımından Türk edebi¬yatına, roman ve hikâye alanında büyük katkısı olan bir sanatçıdır. Konularını istanbul'un çeşitli kesimlerinden seçer; ancak sosyal sorunları ele almak gibi bir amacı yoktur. Gözleme çok önem verir. Romanlarının konularını genellikle aydın tabakanın hayatından alır. Hikâyelerinin önemli bir kısmında halkın arasına girmeye çalışmıştır. Onların yaşayış, âdet ve inançlarını anlatmıştır. "Nemide, Aşk-ı Memnu, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Şürekâsı" gibi romanları vardır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisi¬dir?
A)   Tevfik Fikret
B)   Halit Ziya Uşaklıgil
C)   Mehmet Rauf
D)   Cenap Sahabettin
E)   Süleyman Nazif

Bütün kusurumu toprak gizliyor
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor
Kolun açmış yollarımı gözlüyor
Benim sadık yârim kara topraktır
Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış¬tır?
A)   Bir koşmadan alınmıştır.
B)   Uyak düzeni aaab'dir.
C)   Redif kullanılmıştır.
D)   Kişileştirmeye başvurulmuştur.
E)   Tüm dizeler 6 + 5 duraklıdır.

Divan şiirinin en yaygın türü olan   en az beş en çok on beş beyitten oluşur. Özel bir gazel biçimi olan uzun ve kısa dizelerin art arda sıralanması biçimin¬ dedir, iki uzun iki kısa dize bir beyit sayılır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)   gazel - kaside
B)   gazel - müstezat
C)   kaside - mesnevi
D)   kaside - müstezat
E)   gazel - mesnevi
İlk romanlarında bireysel duyguları, kadın ruhunun özel¬liklerini işler. Bunlar psikolojik sevgi romanlarıdır. Kurtu¬luş Savaşı yıllarında toplumsal konulara yönelir. Vatan sevgisi ve kurtuluş ülküsünü destanlaştırır. Ama bunları yaparken dili savruk ve özensizdir. "Handan, Yeni Turan" eserleri arasında yer alır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisi¬dir?
A)   Reşat Nuri Güntekin
B)   Falih Rıfkı Atay
C)   Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D)   Halide Nusret Zorlutuna
E)   Halide Edip Adıvar

Açtırdım kapıyı girdim içeri
Aklımı başımdan aldı o peri
Bu dizelerdeki altı çizili sözdeki söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)   Boş geçirmeyelim gel bu çağlan Dolaşalım sahraları, dağları
B)   Kırk yıldır beklerim çilem dolmadı Söylediğim hiçbir söz yerin bulmadı
C)   Gizliden gizliye genzime dolar Kokular gibi hep hatıralar
D)   Bir ateş düştü canıma Yanarım kimse bilmez
E)   Bahar gelsin şu dağlara gideyim
Belki derdimize çare bir çiçek